سیمان پرتلند چیست؟ سیمان هیدرولیکی هنگام ترکیب با آب حرارت ایجاد کرده و مادهای بسیار سخت تولید میکند که قابلیت حل شدن بسیار کمی دارد.
انواع سیمانهای هیدرولیکی
- سیمان های پرتلند
- سیمانهای پرتلند مخلوط شده
- سیمان های پرتلند با مواد اضافی
- سیمانهای با آلومینهای زیاد
- سیمانهای سوپر سولفات
در ادامه سیمان پرتلند را که موضوع این مقاله است، به طور کامل بررسی میکنیم.
سیمان پرتلند از دو ماده خام که یکی از نظر کلسیم و دیگری از نظر سیلیسی غنی است، ساخته میشود.
به طور معمول این دو ماده موارد زیر هستند:
- گچ یا آهک
- خاک رس یا سنگ رست
رنگ سیمان پرتلند به رنگ خاکستری است که به دلیل وجود ترکیبات آهن است.
پس جهت ساخت سیمان پرتلند سفید باید از موادی استفاده شود که آهن نداشته باشد.
انواع سیمان پرتلند و کاربرد آنها
بر اساس مشخصات ASTM C150 به طور کلی ۵ نوع سیمان پرتلند وجود دارد که در ادامه به طور کامل توضیح دادهایم:
سیمان پرتلند تیپ ۱ یا سیمان پرتلند معمولی
کاربرد سیمان پرتلند تیپ یک یا سیمان پرتلند معمولی برای استفاده عمومی و مناسب تمامی کارهایی است که ویژگیهای سایر انواع نیاز نیست.
این نوع سیمانها هنگامی مورد استفاده قرار میگیرد که آن یا بتن در شرایط محیطی خاصی همانند حمله سولفاتهای خاک، آب یا ازیاد دما در اثر حرارت آزاد شده توسط هیدراسیون نباشد.
کابرد
- اسکلت بتن آرمه
- پلها
- قطعات پیش ساخته بتن مسلح
- جدول خیابانها
- ملاتها
- اندودها
- مخازن و منابع
- لولههای آب
- سازههای بنایی
سیمان تیپ ۲
یکی دیگر از انواع سیمان های پرتلند ، سیمان تیپ ۲ است.
حرارت ایجاد شده در اثر هیدراته شدن این سیمانها متوسط و مقدار مقاومت آن نسبت به سولفاتها نیز متوسط است.
یکی از اساسیترین کاربردهای این سیمانها در سازههای نزدیک آبهای زیرزمینی است که میزان غلظت سولفات در آنها بالاتر از آبهای معمولی است. (اما به طور غیرمعمول شدید نیست.)
سیمان تیپ دو به طور معمول گرمای کمتری را با سرعت کمتری نسبت به تیپ ۱ آزاد میکند.
سیمان تیپ ۳ یا سیمان پرتلند زودگیر
در ادامه سیمان پرتلند و انواع آن به سیمان تیپ ۳ میرسیم که از نظر ترکیبات شیمیایی کمی شبیه سیمانهای پرتلند معمولی است.
ولی دانههای آن به حالت نرمتری آسیاب شدهاند که این امر سبب کم شدن زمان گرفتن سیمانها نشده و بتنهایی که با این نوع تهیه میشوند، از نظر زمان سفت شدن و توانایی کار کردن شبیه بتنهایی هستند که از سیمان پرتلند معمولی ساخته شده است.
اما نرمی دانهها سبب میشود که سرعت هیدراته شدن آن در سنین کم افزایش یابد و این کار سبب بیشتر شدن سرعت افزایش مقاومت و سختی اولیه (نسبت به سیمان معمولی) میشود.
مقاومت یک روزه این سیمانها تقریباً برابر با مقاومت ۷ روزه سیمان تیپ یک و مقاومت ۷ روزه آن معادل مقاومت ۲۸ روزه سیمان پرتلند تیپ ۱ است.
این خاصیت زمانی که بتن باید در سنین کم دارای مقاومت زیادی باشد، بسیار مهم و پرکاربرد است.
برای مثال زمانی که برای استفاده مجدد از قالب لازم باشد که آن را در کمترین زمان ممکن باز کنید، زیاد بودن سرعت آزاد شدن حرارت در این سیمانها مفید است.
یکی دیگر از موارد کاربرد این سیمانها به هنگام بتن ریزی در هوای سرد است.
سیمان تیپ ۴ یا سیمان پرتلند دیرگیر
یکی دیگر از انواع سیمانهای پرتلند، سیمان تیپ ۴ است که با سرعت کمتری نسبت به سیمانهای معمولی هیدراته شده داشته و در نتیجه با سرعت کمتری حرارت ایجاد میکند.
بر اساس مشخصات استاندارد، حرارت مجاز آزاد شده در این نوع سیمان پرتلند پس از ۲۸ روز تقریباً برابر حرارت آزاد شده در سیمان پرتلند معمولی پس از یک هفته است.
این نوع سیمانها به طور کلی در ساختمانهای حجیم استفاده میشود.
همچنین یکی دیگر از موارد کاربرد آن، در جایی است که مقدار حرارت آزاد شده مربوط به سیمان پرتلند معمولی در سنین کم امکان دارد که سبب ایجاد تنشهای حرارتی نامناسب در بتن نابالغ شود.
سیمان پرتلند تیپ ۵ یا سیمان پرتلند ضد سولفات
سیمان پرتلند تیپ ۵ از نظر مواد و روش تولید تقریبا همانند سیمانهای پرتلند معمولی است. روش تولید سبب میشود که از نظر ترکیبهای شیمیایی اندکی با هم تفاوت داشته باشند.
این تفاوت سبب مقاومت بهتر سیمان پرتلند تیپ ۵ در برابر تهاجم سولفاتها میشود. در هر صورت، این نوع سیمانها همانند سیمان پرتلند معمولی نمیتوانند در برابر تهاجم اسیدها مقاومت از خود نشان دهد.
معمولاً رنگ سیمان پرتلند تیپ ۵ نسبت به سایرین اندکی تیره است.
به طور کلی سیمانهای ضد سولفات برای بتنهایی که در معرض سولفات هستند (مانند آب دریا، خاک یا آبهای زیر زمینی دارای سولفات) استفاده میشوند.
دوام و نفوذپذیری
دوام و مقاومت این بتن در برابر تهاجم عوامل شیمیایی وابسته به انسجام، نفوذناپذیری و تراکم مناسب آن است.
نفوذپذیری بتن کم عیار بیشتر از بتن پرمایه است و اگر از سیمان پرتلند ضد سولفات استفاده شود، مقدار آن نباید از ۲۸۰ کیلوگرم بر متر مکعب کمتر باشد. برای بتن با حداکثر اندازه سنگدانه ۲۰ میلیمتر و نسبت آب به سیمان نیز نباید از ۰٫۵۵ بیشتر در نظر گرفته شود.
برخی اوقات نیاز است که میزان سیمان مصرفی بیشتر از مقدار گفته شده باشد، بدون آن که نسبت آب به سیمان تغییر کند.
این افزایش مقدار سیمانها به دلیل افزایش میزان کارایی و تراکم بتن انجام میشود.
ما را در اینستاگرام دنبال کنید.